Тӑван ҫӗршывӑмӑр, Раҫҫей Федерацийӗ тата унӑн шутне кӗрекен пирӗн патшалӑхӑмӑр, Чӑваш Республики, кӑҫал Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗренпе 75 ҫул ҫитнине паллӑ тӑваҫҫӗ. Кӑшӑлвирус алхасӑвӗ ҫак куна тивӗҫлипе палӑртма чӑрмантаркалать пулин те ӑна май ҫитнӗ таран тивӗҫлӗ шайра ирттерме тӑрӑшаҫҫӗ. Тӗслӗхрен — онлайн мелӗпе.
Унсӑр пуҫне ӗнер кӑна питӗ кӑсӑклӑ йышӑну турӗҫ — Ҫӗнтерӳ Парадне пирӗн республикӑмӑр уявлакан Республика кунӗнче, ҫӗртмен 24-мӗшӗнче ирттересси пирки пӗлтерчӗҫ. Ку кун юнкуна лекнине те пӑхмарӗҫ. Апла-тӑк, пирӗн республикӑн Раҫҫей Федерацийӗн шайӗнче витӗмӗ пӗчӗкех мар! Кӑҫал та пулин Республика кунне питӗ чаплӑн ирттерес шанчӑк пур!
Ҫак уявӑн чи паллӑ юррисенчен пӗри вӑл — Владимир Харитонов сӑввипе Давид Тухманов кӗвӗленӗ «Ҫӗнтерӳ кунӗ» юрӑ. Ку юрра кӑҫал пӗрремӗш хут чӑвашла юрларӗҫ темелле. Ютубра халь кашни ҫын ҫак юрра Оперӑпа балет театрӗн, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн, юрлакансен «Классика» капеллин, «Живи и помни» патриотла юрӑ-кӗвӗ ансамблӗн солисчӗсемпе пӗрлех республикӑри паллӑ юрӑҫсем еплерех хитрен шӑрантарнипе паллашма пултарать.
Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн пирӗн ҫӗршывра тӗрлӗ акци пуҫарчӗҫ. «День Победы» юрра чӑвашлатни хӑех мӗнле паха! Аса илтерер: Владимир Харитонов сӑввипе Давид Тухманов кӗвӗленӗ ҫав юрӑ пирӗн ҫӗршывра ҫӗнтерӳ маршӗ евӗр янӑрать. Ӑна темиҫе хут илтсен те, пӑхмасӑр пӗлсен те вӑл кашнинчех чуна хумхантарать.
Паллӑ юрра наци чӗлхисем ҫине куҫарса ӑна марафон евӗр янӑратассине кӑҫал пуҫласа йӗркелерӗҫ. Юрӑ йӗркисене чӑвашла чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер куҫарнӑччӗ.
«День Победы» юрра Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев та чӑвашла юрланӑ. Пӗрремӗш куплета тата хушса юрламаллине. Ҫавна Олег Николаев Инстаграмри хӑйӗн странцинче вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енри тата тепӗр ҫыравҫӑна «75 лет Великой Победе» (чӑв. Аслӑ Ҫӗнтерӗве 75 ҫул) юбилей медалӗпе чысланӑ. Раҫҫей Федерацийӗн Коммунистсен партийӗн тӗп комитечӗн ертӳҫи, РФ Патшалӑх Думинче РФКП фракцийӗн ертӳҫи Геннадий Зюганов ячӗпе килнӗ наградӑна тата Раҫҫей Президенчӗн Владимир Путинӑн Ҫӗнтерӳ кунӗ ячӗпе янӑ саламне «Сыны Отечества» (чӑв. Тӑван ҫӗршывӑн ывӑлӗсем) офицерсен юлташлӑхӗ ыйтнипе вырӑнти хастарсем илсе ҫитернӗ.
Ҫыравҫӑ-ветеран патӗнче медальпе, салампа тата парнепе — «Самсунг» смартфонпа — «Канашсем» ентешлӗхӗн ертӳҫи Юрий Тарасов тата Чӑваш наци конгресӗн президиумӗн пайташӗ Николай Лукианов пулнӑ.
Маларах юбилей медалӗсемпе Чӑваш халӑх ҫыравҫине Юхма Мишшине тата Чӑваш Енри Профессионал ҫыравҫӑсен союзӗн председательне Лидия Филипповӑна (Михайловӑна) чысланӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ентешсене Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламланӑ. «Кашни ҫемьех хӑйӗн геройне чыслӑн асра упрать. Эпӗ «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хутшӑнса хӑйӗн ҫемйинчи паттӑрсен историне каласа панӑ Чӑваш Енре пурӑнакансене пурне те тав тӑватӑп», — тенӗ вӑл унта. Республика ертӳҫи «ҫутӑ та сӑваплӑ кун эпӗ сире ҫирӗп сывлӑхпа мӗнпур лайӑххине, ырлӑх тата тӑнӑҫ пурнӑҫ» суннӑ.
Сӑмах май каласан, Олег Николаев «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хӑй те хутшӑнчӗ. Нимеҫӗсемпе пӗрле вӑл Петӗр Хусанкайӑн «Таня» поэмин сыпӑкӗсене вуларӗ. Ҫӗнтерӳ эстафетине хутшӑнса поэма сыпӑкӗсене вуланӑ май Георгий лентине хуларан тепӗр хулана, районтан тепӗр района куҫарнӑ.
Кӑҫал Ҫӗнтерӳ кунӗнче массӑллӑ мероприятисем иртмеҫҫӗ пулин те Шупашарти Ҫӗнтерӳ паркне илем кӗртнӗ. Коммуналлӑ служба ӗҫченӗсем парка ҫӳп-ҫапран тасатнӑ, саксем вырнаҫтарнӑ.
Ҫар Мухтавӗн монументне ҫунӑ, ҫырнисене ҫӗнетнӗ. Нихӑҫан сӳнми ҫулӑма та тасатнӑ, сӑрланӑ. Паркра ларакан ҫар техникине те ҫуса тасатнӑ. Унта халӗ чечексем лартнӑ, ҫулла вӗсем ешӗрме пуҫлӗҫ.
Паркра ҫӗнӗ арт-объектсем те вырӑн тупнӑ. Вӗсенчен пӗри – самолет, ун ҫине Шупашкартан фронта кайнӑ салтаксен ҫырӑвӗсем.
Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче Ҫӗнтерӳ паркне ҫӗнетеҫҫӗ. Ӑна ҫитес ҫул, Аслӑ Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнӗ чух, уҫма палӑртаҫҫӗ.
Шӑхасанти парка «Хулана хӑтлӑх кӗртесси» патшалӑх программипе килӗшӳллӗн тӑваҫҫӗ. Ку тӗллевпе хыснаран 8 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Палӑкпа юнашар Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ паттӑрсен ячӗсене ҫырна стена лартасшӑн. Ҫуркунне парка чечексем лартса илемлетесшӗн.
Палӑртмалла: Чӑваш Енре пӗтӗмпе 1382 асӑну объекчӗ шутланать.
Раҫҫей почти ачасен ӳкерчӗкӗсен эскизӗсемпе Ҫӗнӗ ҫул открыткисем кӑларӗ. Конкурса 7-17 ҫулсенчи ачасем хутшӑнаяҫҫӗ. Вӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫӗнтерӳ чӑрӑшне ӳкер» конкурса ӳкерчӗксем ярса памалла. Ӑна Ҫӗнтерӳ музейӗ тата Раҫҫей почти йӗркелет.
Ӳкерчӗксен Аслӑ Ҫӗнтерӳпе, 1945 ҫулхи Ҫӗнӗ ҫулпа, ҫыхӑнмалла. Ҫавна май конкурса Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Ӳкерчӗксене жюри хаклӗ. Вӗсен йышӗнче профессионал ӳнерҫӗ-иллюстраторсем, Раҫҫей Почтин тата Ҫӗнтерӳ музейӗн ӗҫченӗсем пулӗҫ.
Заявкӑсене ҫак сайтра йышӑнаҫҫӗ: http://elkapobedy.ru/konkurs.php. Ӗҫсене чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗччен ярса памалла. Ҫӗнтерӳҫӗсене раштав пуҫламӑшӗнче пӗлтерӗҫ. Палӑртмалла: ачасен ӳкерчӗкӗсен эскизӗсемпе кӑларнӑ открыткӑсен тиражӗ нумай пулмӗ.
Ҫӗнтерӳ кунӗ ҫыхарнӑ май республикӑра тӗрлӗ акци иртет. Ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкарта патриотлӑхпа ҫыхӑннӑ флешмоб йӗркеленӗ. Унта ҫамрӑксен общество организацийӗсен пайташӗсем, хулари вӗренӳ учрежденийӗсенчи студентсем, хастар ҫынсем хутшӑннӑ. Пӗтӗмпе – 800 ытла ҫын.
Ҫакӑн чухлӗ ҫын мӗн тунӑ-ха? Вӗсем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене хисепленине, тав тунине палӑртса «Эпир астӑватпӑр!» (ӑна вырӑсла «Мы помним!» тесе ҫырнӑ. Хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, флешмоба хутшӑнакансем И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн «Созвучие» вокал ансамблӗпе пӗрле «Катюша» юрра шӑрантарнӑ.
Сӑмах май, флешмобра мӗнле сӑмаха ҫырассине «Уҫӑ хула» порталта сасӑлав ирттерсе палӑртнӑ. Ыйтӑма хутшӑннисен 60 проценчӗ «Мы помним!» сӑмах ҫаврӑнӑшне суйланӑ.
Республикӑра Ҫӗнтерӳ кунне паллӑ тума хатӗрленеҫҫӗ. Уяв умӗн тӗрлӗ акци иртет. Тӗслӗхрен, Шупашкарта Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене тӳлевсӗрех ҫӳҫ касса ярӗҫ.
Парикмахерскире вӑрҫӑ сусӑрӗсене, ветерансене тата вӗсен тӑлӑх арӑмӗсене кӗтеҫҫӗ. Пурин ҫӳҫне те тӳлевсӗр касӗҫ.
Анчах акцие пур парикмахерски те хутшӑнмасть. Ҫӳҫ тӳлевсӗр касас тесен ҫакнашкал ятлӑ парикмахерскисене ҫитмелле: «Алла», «Локон», «Мечта», «Моя мечта», «Людмила», «Орхидея», «Камея», «Монголия», «Ботэ», «Багира», «Глория», «Семейная», «Модница».
Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗ, Ҫӗнтерӳ кунӗ, ҫитиччен вӑхӑт нумай юлмарӗ. Ҫамрӑксем уява хатӗрленме тытӑннӑ ӗнтӗ: вӗсем флешмоб ирттересшӗн, пӗр сӑмах е сӑмах ҫаврӑнӑшӗ суйласа ӑна пӗрле пухӑнса тӑрса «ҫырасшӑн».
Анчах вӗсем хальлӗхе ветерансене мӗнле сӑмахпа саламламаллине пӗлмеҫҫӗ. Ҫамрӑксем ыттисенчен пулӑшу ыйтаҫҫӗ. «Уҫӑ хула» порталта сасӑлав пырать, унта хутшӑнса хӑвӑра килӗшнӗ сӑмахшӑн сасӑлӑр. «СПАСИБО!», «МЫ ПОМНИМ!», «ПОБЕДА!», «9 МАЯ» сӑмахсенчен пӗрне суйламалла.
Сӑмах май, пӗлтӗр ҫамрӑксем «Мы помним» тесе ҫырнӑ, флешмоб Республика лапамӗнче иртнӗ. Ун чухне кашни саспалли валли 50-70 ҫын кирлӗ пулнӑ. Сӑмаха ҫырнӑ чухне ҫамрӑксем фронт юррисене шӑрантарнӑ тата «Асаттене Ҫӗнтерӳшӗн тав!» (шел те, вырӑсла) тесе кӑшкӑрнӑ.
+19.3 °C